تعریف سزارین، علل انجام آن، مزایا و معایب و عوارض انجام عمل سزارین

دنیای جدید و به نظر من در بیشتر موارد مصداق بارز تقلید و ترس از زایمان طبیعی در ادامه با ما همراه شوید

سزارین یک جراحی بزرگ است که با شکافتن پوست روی شکم ، عضلات زیر آن و جدار رحم همراه است به طورمتوسط، ?? درصد زایمان ها در جهان به روش سزارین انجام می شود،طبق آمار رسمی در ایران حدود ?? تا ?? درصد زایمانها به صورت عمل جراحی یعنی سزارین صورت می گیرند، در حالی که طبق آمار غیر رسمی در ایران سزارین ? برابر سایر نقاط جهان است.  امروزه در برخی از بیمارستان های ایران این آمار حتی  ??? در صد نیز گزارش شده است برخی متخصصین علت افزایش گرایش زنان به انتخاب سزارین، فرار از درد زایمان است. اما عمل سزارین خود با درد فراوان همراه است و عواقب منفی متعددی نیز به همراه دارد

?- انتخاب مادران و تفکر اشتباه زنان

علت دیگر افزایش تعداد سزارین، خود بیماران هستند. متأسفانه برخی از خانمها سزارین را مثل یک پدیده مد می پندارند و فکر می کنند که هر کس مدرن تر و یا امروزی تر است باید سزارین شود و حتی اصطلاحاتی مانند این که زایمان طبیعی یک نوع ((توحش)) است نیز گفته شده است. برخی هم فکر می کنند سزارین برای نوزادشان بهتر است، چرا که ((فشار)) برروی سر بچه وارد نمی شود. باید به چنین خانمهایی تذکر داد که همین فشاری که جنین تحمل می کند برای او حتی مفید هم هست چرا که با حالت مکشی که ایجاد می کند ریه های او راپاک می نماید. به همین علت است که نوزادان زایمان طبیعی مشکلات تنفسی کمتری نسبت به سزارینی ها دارند. از بابت فشار بر روی سر جنین نیز نباید نگران باشند چون استخوانهای سراو به نحوی هستند که این فشار را به خوبی تحمل می کنند و هیچ عارضه ای برای نوزاد پیش نمی آورد، مگر در مواردی که سر جنین نسبت به لگن مادر بزرگ باشد که دراین مواقع سزارین برای مادر و جنین مفید و ضروری می باشد. حتی در یک تحقیق روشن شد بچه هایی که با روش طبیعی به دنیا آمده اند، بهره هوشی بالاتردارند (باهوشترند). از نظر مد و مدرنی باید بدانند که امروزه در کشورهای پیشرفته زایمان طبیعی را یک موفقیت بزرگ برای زنان می دانند و سزارین را یک شکست تلقی می کنند بطوری که کلوپهای حمایت از سزارینی ها تشکیل می شود تا آنها را از نظر روحی حمایت کنند چرا که معتقدند قادر به کسب یک موفقیت بزرگ نشده اند.

دلایل مورد قبول برای اجرای یک سزارین

  عدم تطابق سرجنین بالگن مادر:

اغلب اینگونه موارد درموقع دردهای زایمانی مشخص می شوند.به این ترتیب که با وجود انقباضات زایمانی،پیشرفت زایمان خوب نیست ویا این که در معاینه داخلی متوجه این عدم تطابق می شوند.البته موارد تنگی ویا اختلاف اندازه بسیار فاحش،قبل از دردها ودر یک معاینه دقیق داخلی که توسط مامایا پزشکتان در ماه آخر صورت می گیرد مشخص می شود.

  زجرجنین:

زجر جنین به معنای تغییرات بارزدر تعداد ضربان قلب جنین است که نشان دهنده این موضوع می باشد که میزان اکسیژن خون او کافی نیست و مواد زاید خونش بیش از اندازه است . در این صورت معمولاً عمل سزارین بطور اورژانس انجام می شود .

  طرز قرار گرفتن غیر عادی جنین :

وضعیت طبیعی قرار گرفتن جنین به صورت سر به پایین وداخل لگن مادر است. اگر مثلاً جنین به صورت عرضی قرار گیرد امکان زایمان طبیعی وجود ندارد. در صورتی که پاهای جنین داخل لگن مادر باشد (سراو بالا باشد) در برخی موارد امکان زایمان طبیعی وجود دارد ولی اغلب مواقع سزارین راه انتخابی است.

  مشکلات مربوط به جفت و بند ناف:

 اگر جدا شدن زودرس جفت صورت گیرد و یا جفت بجای این که در قسمت فوقانی رحم واقع شود، بر روی دهانه رحم قرار گیرد (جفت سرراهی)، بهترین روش زایمان همان سزارین می باشد. ممکن است در حین یک دوره دردهای طبیعی، ناگهان بند ناف جنین به داخل مجرای زایمانی و جلوی سر جنین لیز بخورد. در چنین حالتی بند ناف بین سر جنین و لگن مادر تحت فشار قرار می گیرد و جریان خون و اکسیژن به جنین قطع می گردد. این مورد نیزاز موارد سزارین اورژانس می باشد.

 سزارین قبلی :

قبلاً اعتقاد براین بود که اگر یک بار سزارین شد، باید همیشه سزارین شود. البته در برخی بیماران این قانون هنوز هم حاکم است ولی امروزه اعتقاد بر اینست که اگر علت سزارین قبلی در این حاملگی وجود ندارد (مثلاًحاملگی قبلی جنین بطور عرضی قرار داشته ولی دراین حاملگی جنین با باسر قرار دارد) و بیمار در یک بیمارستان مجهز قرار دارد می تواند تحت نظر یک متخصص زنان و زایمان، زایمانی طبیعی انجام دهد

 دخالتهای پزشکی بیش از اندازه در دوره دردهای زایمانی:

 مصرف داروهای مسکن زودتر از موقع و یا داروهای محرک انقباضات (بیش از حد مجاز) می تواند پیشرفت زایمان را کند نماید و به علت زایمان طول کشیده، سزارین انجام شود. آمار نشان داده است که بیماران تحت نظر ماماها کمتر سزارین می شوند.

  جنینهای نارس و دیررس:

  چون جنینهای نارس احتمالاً تحمل فشار زایمان طبیعی رانخواهند داشت و جنینهای دیررس به علت درشتی و اشکال در خون رسانی آنها نیز دچار مشکل در زایمان طبیعی می شوند .

??  جنینهای دارای مشکلات RH  خون:

جنینهایی هم که مشکلات ناشی از RH خون دارند بهتر است با روش سزارین متولد شوند چون به اندازه کافی قوی نیستند که زایمان طبیعی را تحمل کنند.

??  چند قلویی :

گاهی زایمان دو قلوها به صورت طبیعی صورت می گیرد اما در اغلب موارد سزارین به عنوان بهترین راه انتخاب می شود. حاملگیهای بیش از دو قلو یی حتماً به صورت سزارین خاتمه می یابند .

??? موارد متفرقه:

مانند عفونت هرپسی در ناحیه تناسلی (نوعی عارضه تبخال مانند بسیار مسری که برای جنین خطرناک است). فشارخون بالا، تومورهای فیبروییدی، بیماری قند، ایدز مادر و دوره دردهای زایمانی که بسیار طول کشیده باشد از موارد دیگر سزارین می باشند. سابقه مرگ نوزاد‏، سابقه ی نازایی و شکم اوّل مسن (بیش از ?? سال) نیز قابل ذکر هستند.

 عوارض سزارین

باوجود پیشرفتهای پزشکی و افزایش امنیت عمل جراحی، بااین حال یک سزارین، خالی از خطر  و عوارض نمی باشد.

عوارض مربوط به مادر عبارتنداز:

خونریزیهای پس از عمل، لخته های خونی (که در برخی از موارد بسیار خطرناک و حتی کشنده هستند)، عفونت و چسبندگیهایی در رحم و لوله ها و حتی روده ها، عوارض بیهوشی و دردهای مربوط به بخیه ها (در مقایسه با زایمان طبیعی که معمو لاً فرد زایمان کرده، از فردای زایمان می تواند راه رفتن و فعالیت عادی رااز سر بگیرد در حالی که خانمی که سزارین شده تا چندین روزاز دردهای شکمی و محل بخیه ها شاکی است).

پس باید بخاطر سپرد که :

?-روزهای بستری در سزارین برای بیمار بیشتر است،

?- احتمال خونریزی بعد از زایمان بیشتر است .

 ?-دردهای لگنی و چسبندگی بیشتر است،

 ?-مدت زمانی که فرد بتواند به روال عادی زندگی برگردد بیشترست

 ?- احتمال نازایی بعد از سزارین وجود دارد.

عوارض مربوط به جنین :

عبارتند از یرقان و مشکلات تنفسی.

البته منظور اینست که احتمال بروز این مشکلات در نوزادان سزارینی بیشتر از نوزادان زایمان طبیعی است نه این که حتماً در هر نوزادی که با روش سزارین به دنیا می آید این مشکلات نیز پیش می آید.

فشاری که در حین زایمان طبیعی به قفسه سینه نوزاد وارد می آید کمک زیادی به تمیز کردن ریه های او از ترشحات و مایعات می کند که بر قراری یک فعالیت تنفسی عادی را برای نوزاد ایجاد می کند. البته باز هم باید تأکید نمود در صورتی که ماما یا پزشکتان تشخیص دهد که عمل سزارین برای شما و نوزادتان مفیدتر است باید سزارین انجام شود و عوارض آن با عوارض مربوط به یک زایمان طبیعی مشکل باید سنجیده شود و هرکدام برای شما مفیدتر است انتخاب گردد .

یکی دیگر از عوارض سزارین، عوارض مادی آن است. همانطور که قبلاً ذکر شد هزینه یک عمل سزارین و مدت بستری پس از آن حدود ? برابر و یا بیشتر از یک زایمان طبیعی است.

عمل سزارین عمل جراحی بزرگ است و بعد از سزارین انتظار بروز این رویدادها را داشته باشید و موارد زیر را رعایت کنید:

?- دردی که معمولا در روز اول پس از جراحی  شدیدتر است و بعد از آن باید فروکش کند.
?- ترشح از دستگاه تناسلی که طبیعی است.
?- هر روز مقدار فراوانی آب بنوشید – بین ? تا ?? لیوان.
?- از بلندکردن اشیای سنگین و از بالارفتن از پله‌ها خودداری کنید.
?- رانندگی نکنید تا زمانی که بتوانید به راحتی کمربند ایمنی را ببندید.?- در صورتی که محل برش جراحی قرمز و متورم شد، به دکترتان اطلاع دهید.              

 چرا ایران رکورد دار عمل سزارین است؟

?- ترس از زایمان طبیعی 

طرفداری از سزارین این روزها هم از جانب بیماران صورت می‌گیرد و هم پزشکان که دو جنبه اصلی در یک زایمان را شامل می‌شود. شاید اولین علت تمایل بیماران به سزارین ترس از زایمان طبیعی و درد ناشی از آن باشد و عامل مهمی که موجبات این ترس را فراهم می‌کند کمبود امکانات در زایمان طبیعی، تسهیلات کمتر بیمه و روش نادرست زایمان طبیعی در شرایط فعلی باشد.

در حقیقت زایمان مادر، در محیطی آرام و امن که شخص، کادر مامایی آن را غمخوار خود بداند و به طور کلی از زایمان طبیعی خود خاطره خوبی در ذهنش بماند می‌تواند اهرمی برای تبلیغ این زایمان باشد.

مادر باید مطمئن باشد که در هر ساعتی که وقت زایمانش فرا برسد شرایط کادر مامایی یکسان است و او می‌تواند در فضایی مناسب زایمان کند.

?- مشکل تعرفه‌ها و انتخاب پزشکان بخاطر سود مالی

از نظر پزشکان زایمان طبیعی ? تا ? برابر سزارین دردسر ساز است ولی تعرفه‌هایی که به آن اختصاص داده شده خیلی کمتر از سزارین است که این موضوع نیز بر افزایش سزارین در ایران دامن می‌زند در حالی که در کشورهای پیشرفته دنیا تسهیلات ویژه‌ای را برای زایمان طبیعی اختصاص داده‌اند که افراد را به آن ترغیب می‌کند.

 ?- علل علمی که پزشک را مجبور به انتخاب سزارین می کند

هر زایمان طبیعی ممکن است به سزارین بکشد به هر حال به این نکته هم باید توجه کرد که یکی از شرایط زایمان طبیعی اورژانسی شدن و اضطرار سزارین در حین زایمان است.

با توجه به این که ? تا ?? درصد زایمان‌ها نیاز ضروری به سزارین پیدا می‌کند هر زایمان طبیعی ممکن است به سزارین ختم شود و این شرایط قابل پیش‌بینی نیست. 

افت قلب نوزاد،کنده شدن جفت و حوادث اورژانسی دیگر ممکن است زایمان طبیعی را به سزارین بکشد اما نباید این حوادث را عارضه زایمان بدانیم و مهم است بدانیم در خیلی از موارد اگر سزارین صورت نگیرد جان مادر و نوزاد در خطر می‌افتد.

ورزش مناسب در دوران حاملگی

راه حل اصولی و مهمی که کمتر مادران از آن اطلاع دارند و کمتر توصیه می‌شود ورزش مناسب در دوران حاملگی است که شرایط راحت‌تری را در زایمان طبیعی برای فرد به همراه دارد و می‌تواند عامل روی آوردن بیشتر مادران به زایمان طبیعی باشد.

به جای این که اولین راه زایمان کم درد را سزارین بدانیم و آن را توصیه کنیم به مادرانمان آموزش ورزش مناسب این دوران را بدهیم که آنها را ترغیب به زایمان طبیعی کند.

در زایمان طبیعی اگر در دوران بارداری اصول راه رفتن صحیح و ورزش‌های مناسب این دوران انجام شود هم درد زایمان و هم عوارض بعد از آن کمتر می‌شود. از طرفی نوزاد هم وقتی این شرایط به دنیا بیاید تنفسش طبیعی‌تر است.

بعضی زنان افتادگی رحم را به طبیعی یا سزارین شدن فرد نسبت می‌دهند در حالی که در بیشتر موارد علت آن غلط راه رفتن، غلط نشستن و گودی کمر فرد است.

بهتر است زایمان طبیعی به دست ماماها سپرده شود و آنها را طوری آموزش دهیم که از عهده این کار به درستی برآیند و فقط در موارد حاد و اضطراری از پزشکان کمک بگیرند.

عوارض روش زایمانی سزارین به مراتب دشوارتر و نگران کننده تر از روش طبیعی زایمان است.

تحقیقات نشان داده است که مرگ و میر نوزادان در ایران بین ? تا ?? برابر کشورهای پیشرفته و برابر ? در هر ???? تولد زنده است.

مطابق بیانیه سازمان بهداشت جهانی WHO ، در سال ???? کشورهایی که از کمترین میزان مرگ و میر در حوالی تولد برخوردارند ، همزمان میزان سزارین زیر ?? درصد را دارند.

انتخاب روش سزارین از طرف پزشک عمدتا ناشی از فاکتورهای غیر مامایی شامل موارد زیر است :

 ?- استفاده از تکنولوژی در انجام زایمان

?- ترس از شکایت بیماران 

?- محرک های مالی مانند تعرفه بیشتر

?- ترجیح پزشکان به انجام زایمان در زمان کمتر

 ?- سیستم  آموزش پزشکی و نگرش پاتولوژیک نسبت به زایمان در دانشگاه ها

تحقیقات نشان داده است در کشورهایی که آمار سزارین پایین است ، مادران تمایل بیشتری به انجام زایمان طبیعی دارند و عامل این تمایل ، رضایت آنان از انجام زایمان واژینال است.

میزان کلی سزارین در غرب که طی ???? به ?? درصد رسیده بود ، با راهکارهای دولت ها بسیار کاهش یافت و هم اکنون در بعضی کشورها به کمتر از ?? درصد رسیده است. میانگین این آمار در غرب هم اکنون چیزی نزدیک به ?? درصد است ، حال آنکه در ایران این رقم به ?? درصد ( ?? درصد در شهرها و ??? درصد در بعضی از بیمارستانهای خصوصی تهران ) رسیده است.

آمارها نشان می دهد ?? درصد زایمان هایی که در بیمارستانهای خصوصی و ?? درصد در بیمارستانهای دولتی صورت می گیرد ، به عمل جراحی سزارین می انجامد.

سزارین باعث کاهش عوارض زایمان برای نوزاد نمی گردد

برخی زوجین برای مصون ماندن نوزاد از خطر زایمان ، روش سزارین را انتخاب می کنند که بر اساس اظهارات پزشکان متخصص ، چنین روشی به هیچ وجه از بروز آسیب به نوزادان جلوگیری نمی کند.

نتایج تحقیقات انجام شده در دنیا در میان دو گروه از نوزادانی که با روش های طبیعی و سزارین متولد شده اند ، نشان داده که با افزایش سزارین میزان آسیب های ناشی از زایمان کاهش نیافته است.

 ?? درصد سزارین هایی که در کشور ایران  انجام شده ، غیر ضروری و به صورت انتخابی بوده است.

میزان بالای سزارین های غیر ضروری در کشور ایران زنگ خطر برای متولیان بهداشت و درمان است  این وضعیت نشان می دهد که مادران به میزان بیشتری به انجام مشاوره های دقیق برای آگاهی از عوارض زایمان سزارین نیاز دارند.

در اتاق زایمان با مادران باردار رابطه خوبی برقرار نمی شود و زنان باردار ممکن است ساعتها درد را تحمل کنند.

مهم ترین علت روی آوردن زنان باردار به سزارین ، عدم استفاده از روش های بی دردی زایمان و همچنین برخورد بد با زنان باردار است.

 مشاوره زنان پیش از زایمان و ارائه آموزشهای لازم در دوران بارداری عامل فراموش شده در ایران است

تحقیقات انجام شده در ایران نشان می دهد سزارین به عنوان مهم ترین خطر جدی افسردگی پس از زایمان تلقی می شود. بنابراین مشاوره زنان پیش از زایمان و ارائه آموزشهای لازم در دوران بارداری به آنان به میزان زیادی موثر خواهد بود ، چون مادران را در انتخاب روش صحیح زایمان راهنمایی می کند.

میزان سزارین در ایران بیش از  ?  برابر نرخ جهانی است.

بر اساس شاخص های بهداشت جهانی میزان سزارین بین ? تا ?? درصد از کل زایمانها را شامل می شود که در ایران این وضعیت ?? تا ?? درصد است و در بعضی نقاط کشور ایران این میزان به بیش از ?? درصد رسیده است.

در حال حاضر ?? درصد زایمان ها به سزارین منجر می شود و بر خلاف دیگر کشورها که در این زمینه تبلیغات مناسب دارند ، در ایران ترویج زایمان طبیعی نیز صورت نمی گیرد.

به امید زایمان طبیعی برای همه مامانهای ایران اسلامی

با تشکر از موسسه علمی آموزشی نوزادان ((متن فوق از سایت nozadan.blogfa)